नदी

धारेहात लगाउँदै
मुख नदुखुन्जेल
मलाई गाली गर्न बन्द गर
यसमा मेरो के दोष?
बहनु मेरो धर्म हो
उकालोबाट ओरालोतिर झर्छु म
यही मेरो कर्म हो
त्यसैले
मलाई गाली नगर्नु
हात उठाई
धारेहात लगाई
मलाई नसराप्नु ।

गंगा भनी पुजेको नदि
हामी सबैलाई जीवन दिने नदि
हिंस्रक बन्यो नभन्नु
हाम्रा बस्तु, चौपाया बगायो
खेत, खलियान बगायो
भन्दै गुनासो मात्र नगर्नु
पहिले म गहिरो थिएँ
फराकिलो भएर बहन्थें

अहिले
मलाई सांघुरो बनाइएको छ
म अतिक्रमणमा परेको छु
मेरो छातिमाथि
घर बनाइएका छन
करेसा बारी बनाइएका छन
यति विघ्न विनाशको जिम्मेवार म हुँदै होइन

त्यसैले
मलाई गाली नगर
मेरो भूभाग हड्पिँदा पनि
म त मलाई दिएकै बाटोबाट बगेको हुँ
दोष जति मेरो थाप्लोमा थुपारेर
तिमी कसरी पानीमाथिको ओभानो बन्नसक्छौ ?

• सूर्यप्रसाद लाकोजू